پلنوم دهم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران منتخب کنگره دوازدهم در روزهای شنبه و یک شنبه ۲۳ و ۲۴ اسفند برابر با ۱۳ و ۱۴ ماه مارس با سرود انترناسیونال و یک دقیقه سکوت به نشانه گرامیداشت یاد جانباختگان راه آزادی و سوسیالیسم کار خود را آغاز کرد. در این پلنوم مطابق روال معمول از اعضای کمیته مرکزی کومه له نیز به عنوان ناظر برای شرکت در پلنوم دعوت بعمل آمده بود. بخش اول مباحث این نشست به گزارش سیاسی کمیته اجرایی و بحث پیرامون آن و سپس گزارش تشکیلاتی کمیته ها و ارگانهای مختلف تشکیلاتی حزب به پلنوم و بررسی این گزارش ها اختصاص یافت. تحلیل مهمترین روندهای جاری در جهان، منطقه و ایران محورهای اصلی گزارش سیاسی کمیته اجرائی حزب به نشست کمیته مرکزی بودند.

در گزارش سیاسی در بخش اوضاع عمومی جهان تأکید شد که در آغاز دهه سوم قرن ۲۱ جامعه بشری همچنان بشدت تحت فشار پیامدهای بحران سه گانه، اقتصادی، زیست محیطی و همه گیری کرونا قرار گرفته است. بحران های سه گانه ای که از هم تغذیه می کنند. اگر سود اندوزی بی مرز سرمایه داری و الگوهای مخرب این نظام اقتصادی در برخورد به محیط زیست، جامعه بشری را در برابر انواع مصائب طبیعی و ویروس هایی که از حیوانات انتقال می یابند ضربه پذیرتر کرده است. از سوی دیگر بحران و رکود اقتصادی و اجرای سیاست های نئولیبرالی طی چند دهه گذشته در همه جا زیر ساخت های بهداشتی و درمانی را ضعیف کرده و توان مقابله با همه گیری این نوع بیماری ها را کاهش داده است. در همانحال بحران کرونا در سال ۲۰۲۰ بحران اقتصادی را تشدید کرده است بطوری که زخمهای ناشی از آن بر نظام سرمایه داری در سالهای آینده هم باقی خواهد ماند. در سالی که گذشت به غیر از چین و معدودی دیگر از اقتصادهای سرمایه داری اکثر قدرت های بزرگ سرمایه داری رشد منفی را تجربه کردند.

تحت چنین شرایطی همه نشانه ها حاکی از آن است که دولت ها برای جبران زیانهای ناشی از بحران کرونا و دوران رکود و رسیدن به رشد اقتصادی برنامه های ریاضت اقتصادی را تشدید می کنند و طبقه کارگر و اقشار کم درآمد جامعه بیشتر زیر فشار قرار می گیرند. به عنوان مثال، در انگلستان، ما شاهد اولین تلاش ها برای مهار هزینه های دولت از طریق منجمد كردن دستمزد کارگران و کارکنان بخش دولتی و مالیات آنان و كاهش مالیات صاحبان سرمایه و تا سال ۲۰۲۴ هستیم. در دیگر اقتصادهای بزرگ اروپا نیز اوضاع به همین منوال است. ایتالیا و با کمی فاصله اسپانیا با بدترین رکود اقتصادی از زمان جنگ جهان دوم رو به رو شده اند که سنگینی آن بر دوش کارگران و اقشار فرودست جامعه افتاده است. در آمریکا جو بایدن كابینه ای متشكل از نئولیبرال های دوران اوباما تشکیل داده که به دفاع از منافع شركت ها و کمپانی های آمریكایی در داخل و خارج از كشور تعهد داده اند.

همین واقعیات و تداوم سیاست ریاضت اقتصادی پیش درآمد رشد و گسترش اعتراضات کارگری و اقشار فرودست در سراسر جهان خواهد بود. از طرف دیگر شهرنشینی در همه جای جهان گسترش یافته، با توجه به روند تشدید استثمار جمعیت طبقه کارگر بیش از ظرفیت سرمایه داری برای جذب آن و ایجاد اشتغال رشد کرده است، زیرساخت ها و خدمات شهری و اجتماعی پاسخگوی این افزایش جمعیت شهری نیستند. با وجود اینکه دولت ها سرکوب می کنند، اما جنبش های اعتراضی بر متن همین زمینه های عینی ادامه دارند. در همین پاییز سالی که گذشت به رغم رقص مرگبار کرونا، در بلاروس ، بولیوی ، نیجریه ، تایلند و گواتمالا شاهد برپائی جنبش های اعتراضی و توده ای بودیم.

درست است که بحران کرونا جنبش های اعتراضی از جنبش "جلیقه زردها" در فرانسه گرفته تا جنبش "زندگی سیاهان مهم است" تا جنبش های اعتراضی در لبنان و عراق، ایران، تایلند و جنبش جهانی دفاع ازمحیط زیست را تحت تأثیر پیامدهای خود قرار داده است. اما بحران کرونا با همه پیامدهایش دیر یا زود کنترل خواهد شد. تولید واکسن و آغاز واکسیناسیون افق مهار این بحران را به روی جهان گشوده است. با اینحال همه می دانیم که هنوز بین تولید واکسن و ایجاد ایمنی کافی برای مهار این ویروس همه گیر فاصله وجود دارد. چون این بحران یک بحران جهانی است و تا زمانی که ساکنان همه کشور های فقیر هم به واکسن دسترسی پیدا نکنند از ساحل امن خبری نخواهد بود. بی جهت نیست که برخی از مسئولین سازمان بهداشت جهانی گمانه می زنند که کنترل کامل این بحران احتمالا تا دو سال زمان ببرد.

با کنترل بحران کرونا یکی از موانع سر راه گسترش جنبش های اعتراضی برداشته خواهد شد. در آنصورت حضور فعال در این جنبش های اعتراضی مهمترین عرصه ابراز وجود نیروهای چپ و رادیکال است. نیروهای رادیکال و سوسیالیست با حضور فعال در این جنبش ها است که هم می توانند تا حدود زیادی فشار نیروهای راستگرای افراطی که در فضای سیاسی اکثر کشورها خود را جای داده اند خنثی کنند و هم در دل این جنبش ها به توده های مردم کمک نمایند تا اراده جمعی خود را به صورت متشکل اعمال کنند و در این جنگ و رودررویی ها شکست نخورند.

سازماندهی جمعی کارگران و توده های معترض برای اعمال اراده متشکل خود در این نبردها از آنجا ضرورت حیاتی دارد که تجربیات یک دهه اخیر بار دیگر نشان داده اند که حضور در این جنبش ها با چشم انداز دستیابی به قدرت دولتی از طریق سیستم انتخابات پارلمانی یک مانع جدی بر سر راه گسترش نیروهای چپ و سوسیالیستی است. این امر در ظهور سیریزا در یونان، پودموس در اسپانیا، برنی سندرز و سوسیال دموکراتها در ایالات متحده، و عملکرد حزب کارگر در انگستان تحت رهبری کوربین خود را نشان داد. هر یک از اینها می خواستند از مسیر شرکت در انتخابات پارلمانی در دولت حضور یابند و برای اصلاح سرمایه داری تلاش کنند. سوسیالیست های انقلابی لازم است اتخاذ تاکتیک درست در قبال انتخابات های پارلمانی را تابعی از توازن قوای طبقاتی و مبارزات در خارج از پارلمان بدانند. بنابراین، رشد و تجدید سنت انقلابی سوسیالیستی برای مقابله با بحران عمیق پیش روی ما که امری ضروری است، باید از مسیر سازماندهی جنبش کارگری و جنبش های ضد سرمایه داری بگذرد.

3.4.2021